Is mindfulness alleen voor beginners?
Vanuit een aantal tradities wordt er soms enigszins denigrerend gekeken naar mindfulness. Zo hoorde ik een van de belangrijkere leraren van mijn meditatie-organisatie onlangs aangeven dat mindfulness misschien aardig is, maar in het geheel niet te vergelijken met onze traditie en dat we er beter geen tijd aan kunnen verspillen.
Vanuit de context waarin het gezegd werd - binnen een groep mensen die een directe ervaring van de Stilte heeft en daar bewust naar terug kan keren - zit er misschien wel énige kern van waarheid in, maar naar mijn mening wordt het belang van mindful zijn, er ontzettend mee onderschat.
Mindfulness richt zich op het aandacht geven aan het huidige moment. Je bent met je hoofd op dezelfde plek als het lichaam en bij de activiteit die je aan het doen bent. Kortom niet in gedachten met iets anders bezig. Hiervoor richt je je aandacht op iets wat je zintuigen direct waarnemen, zoals de ademhaling in je buik, je voetzolen op de grond, het gevoel van water op je handen, een smaak in je mond, de wind langs je gezicht, het geluid van de vogels, et cetera.
Stilte verwijst naar de (ervaring van de) ruimte waarin deze gewaarwordingen - inclusief gedachten - optreden. Op het moment je je er bewust van bent, dan ben je automatisch ook in het huidige moment. Het verschil is dat er een afstand ontstaat tussen jou en je waarnemingen. Je identificeert je daardoor minder met je lichaam en mind, wat een ervaring van vrijheid geeft.
Tegenwoordig zijn er vele mindfulness-varianten, elk met een eigen doel. Maar als je mindfulness ziet als het trainen van de aandacht om in het moment te blijven - bij gewaarwordingen of bij de Stilte - dan is er dus eigenlijk geen verschil tussen iemand die net begint met een mindfulness-cursus en iemand die al langere tijd vanuit de Stilte leeft. Sterker nog, misschien wordt het juist wel steeds belangrijker om aandachtig te zijn. Want met het ontdekken van de Stilte en toenemen van de ervaring ervan, neemt ook de subtiliteit van de mind om je weer uit het moment te halen toe.
Kortom mindfulness is altijd een goede ingang om je bewustzijn te vergroten; als je net begint met meditatie, als je verbinding met de Stilte ervaart en zelfs als je denkt verlicht te zijn.
